Podcasty i Amiga cz. I

Podcast to termin, którego definicji chyba nie trzeba już dzisiaj nikomu wyjaśniać. Dla formalności dodam jednak, że jest to cykl audycji publikowanych w sieci, w formie audio bądź wideo. Początki podcastingu sięgają przełomu wieków, jednak na szerszą skalę zjawisko rozpowszechniło się w połowie ubiegłej dekady. Wtedy to również ta forma publikacji internetowej, zawitała nad Wisłę. Pierwszym polskim podcastem (choć prowadzonym przez Włochów) był Warsaw calling, który zadebiutował w lutym 2005 roku. Od tego momentu musiało upłynąć jeszcze wiele wody w królowej polskich rzek, zanim sympatycy Przyjaciółki, mogli odsłuchać pierwszą polskojęzyczną audycję poświęconą Amidze. Pionierskiego zadania podjął się Krzysztof Radzik Radzikowski, któremu we wrześniu 2014 udało powołać się do życia podcast AmiWigilia.

AmiWigilia obsługiwana z poziomu programu AmiPodder

W początkowym okresie inicjatywa rozwijała się całkiem dynamicznie, efektem tego było wzbogacenie audycji o cykliczne odcinki specjalne z udziałem Adama Zalepy. Powstał także projekt poboczny (skoncentrowany bardziej na ogólnie pojętym retro, niż samej Amidze) Retro Life, gdzie do obu panów dołączył jeszcze Paweł Ruczko. Dziś niemal pięć lat od startu AmiWigilii temat nie wygląda już tak obiecująco. O Retro Life zapomnieli nawet najstarsi górale, wydania specjalne pojawiają się od wielkiego dzwonu, a jeszcze gorzej jest w przypadku odcinków normalnych, których na przestrzeni ostatnich 12 miesięcy nagrano ledwie dwa. Życie nie znosi jednak próżni i całkiem nieoczekiwanie na przełomie lat 2018 / 2019, pojawiły się dwa nowe podcasty traktujące o naszym ulubionym (choć w jednym z projektów nie tylko) komputerze. Pierwszy z nich prowadzony jest przez opiekuna strony Amiga.org.pl Adama Mierzwę, drugi przez wspomnianego już wcześniej Adama Zalepę, o którego rozległej działalności możecie się dowiedzieć odwiedzając stronę Amiga.net.pl.

Ponieważ oba projekty są dosyć młode i być może nie każdemu z Was znane, by je trochę przybliżyć, pozwoliłem sobie na zacytowanie fragmentów zajawki do premierowych odcinków. Adam Mierzwa pisał:


Myślę o zrobieniu podcastu. Ostatnio ’radzik’ mało treści daje, a jest zapotrzebowanie.
Nie byłby to jakiś podcast z gwiazdami, pewnie nagrywałbym się sam. To byłaby formuła typu nadsyłacie pytania i ja odpowiadam…


Z kolei drugi z Adamów, zapowiadając swój podcast informował:


Rozpocząłem nagrywanie własnego podcastu pod tytułem Więcej Węgla. W programie będzie mowa o Amidze, a także innych tematach związanych z komputerami retro. Odcinki będą poświęcone konkretnym zagadnieniom, a podcast będzie zawierał nie tylko komentarz autora, ale także materiał przygotowany wcześniej – związany z tematyką odcinka. Pojawią się goście, nie tylko Amigowcy„.


Dodam od siebie, że jeśli chodzi o pierwszy cykl audycji, to autor wbrew początkowym zapowiedziom jednak nie trzyma się sztywno pierwotnego pomysłu z solowymi nagraniami tworzonymi pod kątem pytań od słuchaczy i w ostatnim czasie dwukrotnie zaprosił do podcastu gościa, co w moim odczuciu wyszło projektowi na plus. Natomiast w kwestii podcastu Więcej Węgla, trudno jeszcze wyrokować czy Adam twardo będzie się trzymał obranego kierunku, gdyż w chwili, gdy piszę te słowa zostały opublikowane zaledwie dwa odcinki.

Podcast Amiga.org.pl, adres iTunes „przemielony” przez stronę GetRSSDeed.com

Niniejszy artykuł nie ma jednak być poświęcony ocenie formuły czy zawartości amigowych audycji, a jedynie aspektom technicznym związanym z ich obsługą. Pozostaje mi więc zaprosić wszystkich do osobistego zapoznania się z publikowanymi materiałami wspomnianej trójki podcasterów, a tymczasem w dalszej części zajmę się już tylko wskazówkami, które umożliwią Wam zrobienie tego z poziomu Amigi. Temat ten jest bowiem rzadko poruszany, a jak pokazał przykład podcastów obu Adamów, które początkowo były dostępne wyłącznie na platformie Anchor.fm, kwestia dostępu do tego typu materiałów z poziomu Amigi nie jest wcale nie taka oczywista, choć przecież bardzo potrzebna.

Na wstępie nadmienię, że oba nowe podcasty bardzo szybko zostały udostępnione na macierzystych stronach internetowych w formie plików mp3, natomiast w przypadku starszego projektu AmiWigilia, taka możliwość istniała od samego początku. Tym samym najprostszym sposobem na dostęp do treści jest po prostu wklejenie linka do pliku znajdującego się na stronie www. W przypadku nowszych przeglądarek, takich jak Odyssey natychmiast pojawi się w oknie stosowny player pozwalający na odsłuch materiału bezpośrednio ze strony. Jeśli ktoś woli bardziej wyspecjalizowane rozwiązania może skorzystać np. z odtwarzacza TuneNet. Wystarczy tylko skorzystać z opcji Open URL (skrót A+U) i wkleić tam link a podcast pojawi się na liście odtwarzania. Gorzej, gdy dysponujemy Amigą 68K, tutaj lepiej chyba ściągnąć mp3 na dysk i spróbować odtworzyć ją lokalnie.

TuneNet podczas odtwarzania podcastu.

Nadmieniam, że używając najpopularniejszej aktualnie przeglądarki internetowej dla AOS4, jaką jest Odyssey odsłuchanie pojedynczego odcinka podcastu z platformy Anchor, wymaga sporo kombinowania. Żadna z amigowych przeglądarek nie obsługuje tej strony na tyle dobrze, by odtwarzać muzykę bezpośrednio. Aby dobrać się do audycji, która jest tam zamieszczona, musimy wyświetlić kod strony i szukać ciągu znaków stream za którym znajdują się odnośniki do plików audio w formacie M4A. Szczegółowo (na przykładzie podcastu amiga.org.pl) opisałem to na naszym forum. Dodam, że jest to metoda odrobinę czasochłonna i mało wygodna. Na szczęście na AmigaOS 4 mamy jeszcze TimberWolfa, który co prawda sam w sobie niewiele tutaj pomaga, za to możliwość skorzystania z jego wtyczek okazuje się zbawienna.

Niestety jak powszechnie wiadomo, jakiś czas temu Mozilla postanowiła przejść na nowy system wtyczek, jednocześnie twardo rozprawiając się ze starym. O ile więc przed trzema laty tworząc pierwotną wersję artykułu, do Amigazynu mieliśmy w tym zakresie pełen komfort i mogłem napisać – Pomimo starzejącego się silnika wciąż zachowuje dosyć przyzwoitą kompatybilność z wtyczkami dla Firefoxa, których powstało zatrzęsienie. Postanowiłem sprawdzić, czy ten kierunek okaże się pomocny względem opisywanego zagadnienia. Po wpisaniu słowa podcast w wyszukiwarce dodatków, wyskoczyło kilka pozycji…. – To od października ubiegłego roku, sytuacja z dostępnością wtyczek nie przedstawia się zbyt wesoło. Mozilla przechodząc na nowy system rozszerzeń WebExtensions, usunęła z Firefox-add-ons wszystkie dodatki budowane w oparciu o dotychczasową platformę XUL. Dodam, że WebExtensions są obsługiwane począwszy od FireFoxa 48 (a od wersji 57, nie jest już wspierany XUL), zatem amigowi użytkownicy TimberWolfa opartego na siedmioletnim FF4 zostali z niczym. Otwierając wyszukiwarkę rozszerzeń, nie znajdziemy już ani jednego kompatybilnego dodatku dostępnego na serwerze Mozilli. Jedyną opcją pozostaje więc instalacja dodatku z pliku, trzeba jednak mieć świadomość, że znalezienie starszych dodatków nie należy do rzeczy łatwych. Pozornie wydaje się, że skoro rozszerzeń powstało tysiące, a FireFoxa używało miliony, to na sieci powinno być tego zatrzęsienie. W rzeczywistości jednak Mozilla-add-ons była monopolistą, gdy zdecydowali się wcisnąć przycisk delete, wieloletni dorobek dodatków i rozszerzeń XUL uleciał w kosmos”. Miejsca gdzie ewentualnie można szukać takich retro – rozszerzeń, to serwisy typu Chomikuj, choć podkreślam, że i tam nie znajdziemy tego szczególnie dużo. Tak więc oszczędzając Wam niepotrzebnych poszukiwań, opisywany poniżej dodatek MicroRSS zamieszam tutaj.

MicroRSS – obsługa podcastu zamieszczonego na platformie Anchor.fm

MicroRSS jak sama nazwa wskazuje rozszerzenie oferuje raczej skromne możliwości, jednak pozwala na podstawową eksplorację podcastów, w tym również tych z punktu widzenia Amigi problematycznych. Obsługa narzędzia jest prosta. W oknie po lewej mamy pięć ikon. Najważniejsza jest środkowa z symbolem RSS. Po jej wybraniu wystarczy w odpowiednich polach wpisać nazwę podcastu oraz adres jego kanału RSS. Po dokonaniu tej czynności na liście RSS Feeds pojawi się nazwa naszego podcastu, dwuklik na ikonie otwiera jego zawartość w głównej sekcji, gdzie znajdziemy opis, a także ikonę pozwalającą na pobranie pliku. Atutem tej wtyczki jest wsparcie dla kanałów RSS z szyfrowaniem SSL, czego nie potrafi główny amigowy konkurent, którego opisuję w dalszej części artykułu. Inną zaletą jest fakt, że audycje zamieszczone na platformie Anchor pobierzemy bezpośrednio w formie pliku mp3, który w przeciwieństwie do M4A jesteśmy w stanie odtworzyć praktycznie na dowolnym odtwarzaczu.

Każdy z omawianych podcastów jest też dostępny na innej ważnej platformie, jaką jest ITunes. Swego czasu ważnym miejscem dla amigowego miłośnika podcastów był też serwis SoundCloud, to tam gościł wspomniany wcześniej Retro Life. W tej chwili nie znajdziemy tam żadnych polskojęzycznych podcastów poświęconych Przyjaciółce (choć jest kilka znanych podcastów zagranicznych). Jednakże dostęp do tego serwisu z pewnością warto mieć. Można tu znaleźć, chociażby podcast związany ze stroną amigowiec.pl, gdzie co prawda nie znajdziemy żadnych treści przekazywanych w formie ustnej, lecz możemy nacieszyć swe uszy słuchając muzyki z amigowych gier czy dem. Dodam też, że swoje poboczne projekty prezentują tam Radzik, prowadzący podcast związany z nowymi technologiami oraz Adam Zalepa, który prezentuje artystyczną działalność swojego zespołu muzycznego.

Muzyka Adama Zalepy na platformie SoundCloud.

No cóż obsługa iTunes na amibrowserach jest dokładnie taka sama jak obsługa Anchor.fm. Lepiej wygląda sprawa serwisu SoundCloud, który pozwala na odsłuch materiałów z poziomu Odyssey. Należy jednak pamiętać, że ten serwis premiuje zarejestrowanych użytkowników i będąc gościem nie mamy dostępu do wszystkich opcji. Tutaj z pomocą przychodzi nam strona http://getrssfeed.com/ pozwala ona na uzyskanie RSS z serwisów ITunes i Sound Cloud. Wystarczy w stosowną wyszukiwarkę wkleić adres WWW podcastu, by po chwili otrzymać interesującą nas ścieżkę RSS. Przy czym jeśli dany podcast dodatkowo znajduje się na platformie Anchor, to omawiana wyszukiwarka RSS i tak przekieruje nas właśnie na tę stronę. Natomiast wobec materiałów znajdujących się na wyłącznie SoundCloud, co ma miejsce np. w przypadku podcastu Amigowiec uzyskamy adres RSS, dający kilka korzyści. Po pierwsze uzyskamy możliwość pobierania plików będąc niezarejestrowanym użytkownikiem SC, po drugie ten kanał będzie pomijał szyfrowanie SSL, co pozwoli zrobić z niego użytek pod AmiPodderem. Zanim jednak przejdę do omawiania tego programu, wspomnę o jeszcze jednej stronie internetowej SoundCloud Downloader, która jak sama nazwa wskazuje pozwala na pobieranie plików, ze wspomnianego serwisu. Dodam, że korzystając z tego pośrednika możliwość zapisywania podcastów lokalnie na dysk, również nie wymaga od nas zakładania konta na SC.

SoundCloud Downloader pozwala na pobieranie plików bez konieczności rejestrowania się w serwisie.

Na koniec pora na omówienie, najważniejszego i w zasadzie jedynego dedykowanego Amidze klienta podcastów, jakim jest AmiPodder. Aplikacja autorstwa Roberta Williamstwa Działa zarówno na AmigaOS 4, jak i na trzeciej wersji systemu. Przy czym w tym drugim wypadku wymagane jest uruchomione środowisko Rexx, srMUI, a także klasa TheBar.mcc. Program nie jest już rozwijany, ostatnia wersja oznaczona numerem 1.7 pochodzi z 2007 roku co niestety w kilku miejscach widać. Denerwuje zwłaszcza nie najlepsza stabilność pod najnowszym MUI, często zdarza się, że program grimmuje bądź potrafi się zawiesić. Raz podczas takiej przygody przy okazji skasował mi listę kanałów, dlatego warto zadbać o backup pliku AmiPodder_channels.data. Bardzo istotnym minusem jest też brak wsparcia dla RSS SSL, co oznacza, że trzeba się pogodzić z brakiem obsługi, chociażby Anchor.fm. Po pierwszym uruchomieniu należy przejść do sekcji preferences i dokonać wstępnej konfiguracji. Preferencje podzielone są na kilka zakładek. W sekcji download poza wyborem katalogu dla pobieranych plików możemy wybrać jedno z kilku narzędzi służących ściąganiu materiałów. Tutaj także widać wiekowość AmiPoddera, gdyż wśród proponowanych rozwiązań są między innymi przeglądarki AWeb czy IBrowse. Z punktu widzenia użytkownika AmigaOS 4, niemającego ochoty na zabawę w komputerową archeologię chyba najrozsądniejszym rozwiązaniem jest wybór Wgeta. Kolejną interesującą sekcją jest zakładka Automation, pozwalająca na automatyczne sprawdzenia uaktualnień kanałów, jak i pobieranie ich w tle, w ustalonych przez nas ramach czasowych. Opcje z działu sync pozwalają na skonfigurowanie programu do współpracy z urządzeniami mobilnymi. Do ważniejszych zakładek trzeba zaliczyć też Play, to tutaj ustalamy, przy pomocy jakiego narzędzia będziemy odsłuchiwać naszych podcastów. Do wyboru mamy AmigaAmp, AmiNetRadio, Amplifer, Delitracker II i TuneNet. Jest także możliwość podpięcia odtwarzacza dla plików video.

AmiPodder, dzięki pewnym sztuczkom umożliwia obsługę podcastów z platformy SoundCloud oraz ITunes

Zakładek i zawartych w nich opcji konfiguracyjnych mamy więcej, nie będę jednak ich szczegółowo opisywał, gdyż znakomicie zrobił to sam autor programu na łamach magazynu Total Amiga, którego polskojęzyczną wersję możecie za darmo pobrać pod tym adresem: http://www.ppa.pl/totalamiga/files/ta23pl.pdf
Przejdę zatem do głównego okna AmiPoddera, które jest miejscem zasadniczej obsługi programu. Znajdziemy w nim dwie sekcje. Po lewej mamy listę kanałów, które możemy sobie grupować na dowolne kategorie tematyczne. Prawa większa część wyświetla nam dostępne odcinki. Nad całością góruje pasek ikon, którego uzupełnieniem jest 5 przycisków w lewym dolnym rogu. Aby dodać podcast, można skorzystać z jednego z nich, czyli Add channel, wyskoczy wówczas okienko, w które należy wpisać adres RSS i ewentualnie jeśli jest to wymagane login i hasło dostępu. Wówczas na liście kanałów pojawi się nowa pozycja, a po jej zaznaczeniu i skorzystaniu z opcji Update wyświetlą się dostępne odcinki. Nowe odcinki będą wyświetlone wytłuszczonym drukiem, co odróżnia ich od tych, z którymi mieliśmy wcześniej do czynienia. Dodatkowo tytułom mogą towarzyszyć symbole pozwalające na określenie czy dany materiał został już pobrany, zsynchronizowany i odtworzony. Generalnie obsługa całości jest bardzo intuicyjna, wszystkie przyciski oraz ikony są opisane zgodnie ze swym przeznaczeniem, tak więc nawet początkujący amigowiec nie powinien mieć problemu z odgadnięciem jakim czynnościom służą (a w razie czego pomocą służy wspomniany artykuł z Total Amiga nr 23).

Podsumowanie
Niestety brak rozwoju AmiPoddera oraz brak dostępu do wtyczek Firefoxa (jak i szerzej brak rozwoju przeglądarki internetowej) oznacza zastój w kwestii obsługi podcastów na Amidze. Niniejszy poradnik pokazuje, że trzeba trochę pokombinować by móc uzyskać dostęp do materiałów zamieszczonych na najpopularniejszych platformach podcasterskich. Można powiedzieć, że w 2019 Amiga jeszcze jakoś daje tutaj radę, niemniej z pewnością nie jest lepiej niż przed trzema laty, kiedy po raz pierwszy poruszałem ten temat jeszcze na łamach Amigazynu. Nie ulega wątpliwości, że potrzebny jest zupełnie nowy klient podcastów obsługujący wszystkie obowiązujące dzisiaj standardy. Najbardziej zaś przydałaby się nowoczesna przeglądarka internetowa, odpowiadająca swoją funkcjonalnością aktualnym browserom dostępnym dla wiodących platform. Na to niestety chyba w najbliższym czasie się nie zanosi.

 

Aktualizacjia 15.10.2021

Dopisałem drugą część artykułu.

O Mufa